Spotlight on Stefaan Borgmans

Stefaan Borgmans

Wie is Stefaan? Of met andere woorden wat zeggen anderen over jou; ‘dit is nou typisch Stefaan’?

Vaak krijgen we van geïnterviewden terug, dat dit een ingewikkelde vraag is; is dat voor jou ook zo? Ja zeker, natuurlijk; dat is ook de enige vraag waar ik vooraf over nagedacht heb, want die lees je terug in de andere interviews en niemand weet daar echt een antwoord op… dit is gewoon een verschrikkelijke vraag… Op de fiets onderweg hiernaar toe dacht ik na over deze vraag en bedacht me dat als je vroeger op school iets over jezelf moest vertellen, het pas echt leuk werd als je dingen verzon…
Dus ja, wat is nou typisch Stefaan … ze zeggen, uiteraard, dat is die man met zijn weelderige haardos, die haren die altijd wapperen in de wind, ook als het windstil is…
Is dit dan nu het verzonnen deel Stefaan? Nee, nee, dit is wat de mensen denken. En ze denken ook dat ik altijd stipt op tijd ben en dat ik boos word als anderen te laat komen en dat ik uit het zuiden kom…
De Belg? Ja, ja, sommige mensen denken gewoon het zuiden, maar bij Wetterwille denk ik wel dat ze er ook een land bij weten.
Zullen we dan naar de tweede vraag? Tenzij jij nog iets anders zou willen aangeven over wat jou typeert? Nou ja, dit was dus eigenlijk wel het verzonnen deel. Mij kun je wel typeren als iemand die soms te laat komt en niet altijd stipt op tijd is en ik word ook zeker niet boos als anderen wat verlaat zijn… Verlaat zijn overkomt iedereen wel eens en mijn ervaring is dat je vaak nog tijd genoeg hebt om je doelen te bereiken.

Waar ben je geboren en opgegroeid?

Ik ben geboren in Antwerpen en specifiek voor de kenners van Antwerpen in het deel Borgerhout. Borgerhout is zoiets als Huizum voor Leeuwarden; in het verleden als dorp apart, maar nu aan de stad geplakt.
Ben je daar ook opgegroeid? Jazeker… en mijn ouders wonen daar nog steeds. Eigenlijk wonen zij in Berchem, maar dat is een straat oversteken en dan ben je in Borgerhout. Ik heb daar de lagere school gedaan; eigenlijk dus eerst de kleuterschool, dan de lagere school en daarna de middelbare school. Wil je ook weten welke richting ik heb gedaan? Ik ben zoals dat hoorde en ook paste bij mijn punten, begonnen met latijn en later in het vijfde jaar met wetenschappen wiskunde. Je kon dan latijn laten vallen en dat betekende dat je 5 uren in de week op school kon duimendraaien. Na de middelbare school ben ik scheikunde gaan studeren... dat kan ik niemand aanraden.
Leg eens uit. Tja, de keuze voor scheikunde… dat was een easy keuze en ook omdat je iets moest kiezen. Op mijn 18^e  jaar was ik er echt niet klaar voor om op kamers te gaan dus keek ik vooral naar studies binnen Antwerpen. Daarbij heb ik me ook niet echt verdiept in welke opleidingen er allemaal waren. Vanuit mijn ervaring op de middelbare school heb ik toen bedacht, waar ben ik goed in en in welke van de wetenschappen kan ik dit het beste kwijt. Zo ben ik tot de keuze van scheikunde gekomen.
In de periode van het afronden van mijn studie wilde ik eigenlijk stoppen, maar dankzij mijn promotor heb ik mijn opleiding afgerond. Hij zei: nee Stefaan, je bent zo vlak voor de finish en je thesis is zo slecht nog niet; dus maak dit eerst maar af; en dat heb ik gedaan.
Ik wilde het zo snel mogelijk afmaken en dat is gelukt; vlak voor mijn 22^e was ik klaar met mijn opleiding. Terugkijkend met de wetenschap van nu en de opleiding die ik gedaan heb, had ik liever voor Burgerlijke Ingenieur Architect gekozen. Ik denk dat dit beter bij me gepast had.
 “Burgerlijke ingenieur-architecten brengen de wereld in beweging door vorm te geven, te denken, te ontwerpen, te durven, te doen. Het gebruiken van wetenschap en technologie op een verantwoord maatschappelijke manier om vraagstukken op te lossen.”

Hoe ben jij in Nederland/ Leeuwarden terecht gekomen?

Dit kwam door de liefde. Ik leerde iemand kennen en zij had een baan en een huis hier in Leeuwarden; dus ben ik hiernaartoe gekomen.

Welk verschil ervaar jij tussen het onderwijs zoals jij dit zelf hebt gehad in België en zoals je ervaart dat je kinderen dit hebben in het Nederlandse onderwijssysteem?

Er zit natuurlijk best veel tijd tussen mijn schooltijd en die van mijn kinderen; maar ik denk toch dat er wel wat verschillen zijn.
Uitgevers in zowel Nederland als België lijken het voor het zeggen te hebben; zij ontwikkelen invulboeken die de tools van het onderwijs zijn geworden in plaats van dat de leerkrachten dit zijn en de filosofie van de school.
En ik denk dat het lerarentekort hier in Nederland harder gemerkt wordt dan in België. Verder heb ik het idee dat mijn kinderen op het voortgezet onderwijs erg weinig lessen hebben. De overgang van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is ook erg groot. Op de basisschool is huiswerk maken gelijk aan vloeken in de kerk en op het voortgezet onderwijs is het een kwestie van ‘zoek het allemaal zelf uit’.
Er wordt je niet geleerd hoe je het studeren allemaal moet plannen en leerlingen worden niet bij de hand genomen en geleerd hoe ze vraagstukken moeten oplossen. Wat wel oké is van het onderwijs in Nederland, is de mogelijkheid om te switchen van niveau.

Waarom ben je gaan roeien?

Eigenlijk omdat mijn eerste baan verschrikkelijk was. Ik wilde ’s avonds en in het weekeinde iets leuks doen met andere mensen. Ik sportte al wel vaak en dan vooral fietsen, maar dat deed ik dan hoofdzakelijk alleen. Dat was een beetje saai, dus zocht ik iets om met andere mensen te doen. Roeien vond ik esthetisch gezien wel een mooie sport en daarbij gebruik je bij de roeibeweging het hele lichaam. Zo kwam ik bij RARC – KAWV (Royal Antwerp Rowing Club – Koninklijke Antwerpse Watersportvereniging) terecht. Bij iedereen bekend als RARC; ook omdat België niet zoveel roeiverenigingen kent.

Wat brengt Wetterwille jou nog meer behalve het sportieve gedeelte?

Ja, natuurlijk ook het sociale aspect hè; samen roeien en ook samen kletsen. Het samen gezellig hebben binnen de vereniging, dat vind ik wel belangrijk.

Wat zijn jouw sterke eigenschappen? En wat zijn jouw minder sterke eigenschappen?

Dat is dus de tijdigheid, dat ik niet altijd stipt op tijd ben. Maar dit kan ook wel een voordeel zijn, namelijk dat je minder gestrest bent om op tijd te komen. Stel je moet de trein halen en hebt nog 5 minuten; ik denk dan ‘Stefaan je hebt nog genoeg tijd om dat recht te trekken; een zee van tijd eigenlijk’. En daar komt bij dat ik over het algemeen geen treinen mis en boten of vliegtuigen al helemaal niet; dat is maar ene keer bijna geweest dus ja…. Dat te laat zijn valt voor mijn gevoel inderdaad wel mee, maar anderen vinden wel dat ik eerder zou kunnen komen. Mensen die gestrest raken van ‘op tijd zijn’ worden van mij nog gestrester, omdat ze mij dan te laks vinden. Zo is de factor ‘tijd’ te benoemen als zowel een sterke- als een minder sterke eigenschap.

Wat ook wel een sterke eigenschap is, dat is dat ik op het laatste moment van iets nog wat kan maken. Een voorbeeldje is; de mannen 8 trainen voor de HEAD en hebben op een gegeven moment voor een training geen stuur; dan ga ik rondbellen en vind een stuur. Zo lukt het dan toch op het laatste moment om de training door te laten gaan. Ik vind het leuk om dat zo op te pakken en zeker ook omdat het vaak lukt om het op te lossen.

Wie of wat inspireert jou?

Goh ja, er is wel iets wat ik heel inspirerend vind. Misschien dat ik daar op dit moment zelf niet zo veel mee doe… Ik vind het namelijk waanzinnig als mensen zelf iets uitdenken en ook bouwen.

Ik denk dan aan Joost Conijn, volgens mij heeft hij model gestaan voor het boek Joe Speedboot. Joost Conijn werd vooral bekend door het ontwerpen en zelf bouwen van verschillende projecten; bijzondere fietsen, (verschillende) vliegtuigen, een houten auto die op gas uit een houtgasgenerator reed…

En Bart Verhees. De bouwer van de eerste Alleweder, voorloper van de hedendaagse Velomobielen (gestroomlijnde driewielige ligfietsen) en ooit winnaar van de 365-dagen fiets ontwerpwedstrijd. Veel recenter heeft hij deltavleugel vliegtuigen gebouwd.

Zoiets lijkt mij ook echt fantastisch; het zelf ontwikkelen en bouwen en dan te beginnen met het ontwikkelen van een fiets en die dan ook te bouwen.

Hoe besteed jij je vrije tijd het liefst, naast het roeien?
Ehm…. Ik doe geen bijzondere dingen. Ik denk stiekem wel aan dat inspirerende, aan die mannen die van alles bouwen. Fietsen bouwen is iets wat in mijn hoofd zit maar in de praktijk komt het er niet van.
Je hebt toch je eigen fiets gebouwd? Dat vind ik niet bouwen. Ik heb de spatborden gebouwd en de dragers en zo en alles in elkaar geschroefd maar het frame is gewoon gekocht. Ik heb ooit voor Lien een bamboefiets gebouwd; dat was wel bouwen. Dus in principe weet ik hoe ik een fiets moet bouwen en waar het aan moet voldoen en zo; maar de daad bij het woord en de tekening voegen, dat komt er veel te weinig van. Het is nu vooral dagdromen.

Verder ben ik vaak aan het luieren en het stomme van tegenwoordig, de telefoonverslaving. Ja, dat is niet slim om te doen.
Vroeger ging ik uit een soort van verveling boeken lezen. Dat was een prettige manier om je verveling tegen te gaan. Maar als je de keuze had tussen leuk met andere mensen iets doen of lezen, dan ging ik wel leuk met andere mensen iets doen.
Op de telefoon lees ik veel op internet, korte ‘brol’ vooral en zeer veel over fietsen natuurlijk.
Dat beklijft minder dus boeken lezen zou wel beter zijn.

Wat wilde je worden toen je nog een klein jongetje was?
Stuntman! Dat was een beetje onder invloed van ‘the fall guy’ op TV. Dat was een stuntman.
Vrij recent is er ook een film geweest die ‘the fall guy’ heette. Maar ik heb nooit de opleiding stuntman gevonden en ook niet echt gezocht hoor. Maar het leek me wel cool om te leren van een trap te vallen zonder jezelf pijn te doen of van een gebouw te springen op zo’n mat en zo.
En een tijd later fietsontwerper. Toen ik dat in de eerste klas van de middelbare school zei, zei een leerkracht ’wat valt daar nu aan te ontwerpen’. Ik was toen nog niet zo goed met woorden maar ik dacht ‘trut’! Waarom zou een fiets niet ontworpen kunnen worden, zelfs jouw schoen is ontworpen.

Als je zou kunnen tijdreizen, naar welke tijd zou je dan terug willen of vooruit?
Zeker niet terug. Om effe te spieken is elke tijd leuk. Een blikje op de jaren zestig, bijvoorbeeld op Woodstock of andere leuke gebeurtenissen. Maar ik zou niet in het verleden willen leven.
Ja en in de toekomst; het kan niet, dus het is een ‘bullshit’-vraag natuurlijk. Maar ik ben wel benieuwd hoe het later zal zijn maar niet obsessief want het kan toch niet dus ik houd mij daar niet mee bezig. Dus blikjes werpen her en der, dat wel, maar in een andere tijd leven, nee.

Wat staat er op jouw bucketlist?
Fietsen bouwen. En stiekem roeiboten bouwen, dat vind ik ook wel intrigerend om over te denken. En verder fietsvakanties door de bergen. Eventueel een wandeltrekking van hut naar hut door de Alpen. De Transalp fietsen, een meerdaagse mountainbikewedstrijd. Vooral fietsdingen dus. Roeien is ook leuk hoor maar met de fiets heb je meer mogelijkheden.
Ik vind de fiets een lollig vervoermiddel en manier om te reizen. Dit staat bij mij wel op één.

De fiets staat toch wel centraal in jouw leven. Wat vind jij van de e-bike?
De jeugd op een e-bike voor korte afstanden is natuurlijk debiel. Maar als ze vanuit de velden naar school moeten, dan snap ik het wel want van ver een eind tegen de wind in fietsen is niet fijn. Gebruik de e-bike waar die voor bedoeld is.
Als je met een e-bike vaker langere afstanden kunt rijden en de auto laat staan dan is dat helemaal top. Stiekem vind ik de velomobiel nog veel cooler. Dat is zo’n gele banaanfiets. Je hoort vaak dat ze slecht zichtbaar zijn maar ze zijn groot en hebben een felle kleur. Als je strepen op de weg kunt zien, dan moet je die fiets ook kunnen zien. En als fietser moet je er altijd rekening mee houden dat je misschien niet gezien wordt.
Felgekleurde kleding kan helpen, ook bij het roeien, maar het is nooit een garantie. Je moet altijd zelf goed uitkijken dat je gezien wordt.
 
Heb jij wel eens een blunder begaan en zo ja welke?
Studiekeuze. Dat zie je als een blunder?  Ja, best wel.
De vraag overvalt mij en dat wordt dan zo gauw ernstig ook.
Maar er is wel een verschil tussen een blunder en een vergissing. Ja.
Ik heb emigreren niet altijd tof gevonden. Ik vind het nu prima hier maar ik heb het hier ook wel ‘kut’ gehad. En het is gewoon niet handig als kinderen klein zijn, dat opa en oma niet in de buurt zijn. 
En dat je niet makkelijk met familie, vrienden en kennissen even iets kan afspreken. Dat mis ik.
En verder vraag ik mij wel eens af in wat voor wereld ik mijn kinderen heb neergezet.
Het is geen sterk bewuste keuze geweest maar niemand weet hoe het is om kinderen te hebben totdat je ze hebt. Er komt zoveel bij kijken. Soms hebben de kinderen het niet leuk en met die gedachte begin je niet aan kinderen hè. Maar ja, dat hoort ook bij het leven want dat is niet altijd leuk.
Maar ik vind mijn kinderen heel tof hoor dus die zie ik zéker niet als een blunder want ik zou het niet tof vinden zonder mijn kinderen.

Wat maakt jou blij of wat maakt jou aan het lachen?
Simpele hoffelijkheid; bijvoorbeeld wat een paar dagen geleden gebeurde. Ik kwam aanrijden bij een rotonde waar een vrachtwagen stond te wachten om een fietser te laten oversteken. Ik ging op de rijbaan ernaast staan en samen wachtten wij op de fietser. De vrachtwagenchauffeur en ik gaven elkaar een teken en dan ben je allebei blij dat je samen hetzelfde doel hebt gediend om het voor iemand anders leuk te maken.
En ik kwam een keer aanfietsen bij de brug terwijl er veel boten lagen te wachten. De brug-wachter wachtte tot ik de brug over was gefietst en deed toen de brug pas open. Dat is leuk.
Het is dus van twee kanten leuk; als dat je overkomt maar ook als je zoiets doet.
En eenvoudige dingen als een egeltje dat ik over de weg zie scharrelen. Ik ben gek op egeltjes.
En om te lachen; de betere humor op TV. Ik kijk niet zoveel TV meer maar voorheen keek ik samen met Lien wel naar het programma ‘Beter wordt het niet’ en daar moest ik vaak om lachen. Het is een Frans-Belgisch-Duitse coproductie.
Het programma ‘Even tot hier’ is ook wel om te lachen. Het is heel actueel en gaat veel over politiek maar het is natuurlijk wel jammer dat daar zo veel over te lachen valt.

Kun je iets vertellen over je vrijwilligerswerk bij Wetterwille?
Ik doe niet veel vrijwilligerswerk voor Wetterwille. Nu doe je mij eraan denken dat er onlangs in de Mallemok een schoen los zat en als ik dat merk dan haal ik dat voetenbord eruit en zet ik die zelf weer vast. Als ik dus iets merk aan een boot dat ik zelf kan verhelpen dan zet ik dat niet in het klachtenboek maar dan doe ik dat zelf. Verder doe ik niet veel.
Maar we zien jouw naam ook wel voorbijkomen als het gaat om iets organiseren.
Ja, dat is vorig jaar begonnen, met de Boatrace. Er waren toen nauwelijks inschrijvingen van Wetterwille en dat vond ik wel zielig. Dus toen heb ik mijn best gedaan om de achten gevuld te krijgen. En ook dit jaar werd mij gevraagd om wat boten vol te krijgen dus dan vraag ik mensen en dan bel ik wat rond en het is gelukt om een heren acht vol te krijgen. Er had ook een Wetterwille mixed acht kunnen zijn maar de Hunze bleek op ‘t laatst toch geen mixed 8 te hebben.
En ik heb ook geprobeerd om mensen mee te krijgen naar de Weerribben. Er ging een botenwagen waar nog wel een boot bij kon dus dan probeer ik dat. Maar verder doe ik niet zo veel, alleen simpele dingen. Ik ben niet geschikt voor een vaste taak bij Wetterwille want als het moeten wordt dan vind ik het niet meer zo leuk.
Ik ben ooit penningmeester geweest bij de rugbyclub waar mijn kinderen lid van waren.
Ik heb toen op financieel gebied veel opgeruimd en de boel weer strakgetrokken en gezond gemaakt.  Daarna was de lol er wel af want toen was het alleen nog een kwestie van maandelijkse incasso’s.
Dus een vaste functie is niets voor mij maar voor eenmalige hand- en spandiensten kun je mij altijd vragen. Het klussenbord in de gang is in principe een goed initiatief.

Heb je nog tips voor andere mensen?
Op de fiets naar Wetterwille komen in plaats van met de auto. Er zijn veel mensen die niet zo ver wonen en toch met de auto komen. En geen scheikunde gaan studeren ha ha ….
Je kunt deze vraag heel breed trekken; dus het kan van alles zijn zoals ook iets belachelijks; niet te veel water bij de couscous doen.

Wat vond je van dit interview en heb je nog een vraag gemist?
Ik vond het wel gezellig bij jullie. Vooraf had ik niet bedacht welke vragen jullie zouden gaan stellen. Ik heb er van tevoren ook niet naar gekeken. Die eerste vraag had voor mij niet gehoeven; maar die lijkt zo’n beetje standaard geworden dus eigenlijk kan je die niet meer weglaten.